رنگ پوست بدن انسان

رنگ پوست بدن انسان - میترانیتا
اشتراک‌گذاری...
Print this page
Print
Email this to someone
email
Share on Facebook
Facebook
Share on Google+
Google+
Tweet about this on Twitter
Twitter
Share on LinkedIn
Linkedin

رنگ پوست افراد را بر اساس قومیت و نژادشان تعریف می‌کنند. نژاد یا قومیت به افرادی که ویژگی‏ه‌ای پوست و موی و روش‌‏های زندگی مشترکی دارند، گفته می‏شود. گروه‏های انسانی در قرن ۱۸ قبل از رشد ژنتیکی و زیستی به شش دسته تقسیم می‌شدند؛ این نژادها از این قرارند: قفقازی‌ها (اروپایی‌ها، هندی‌ها، اعراب و پاکستانی‌ها) مغول‏ها (آسیایی‏‌ها)، بومی‏های استرالیا، سیاه‌پوستان (آفریقایی‌ها، آمریکایی‏های آفریقایی تبار) و Capoid (قبیله کونگ‌سان آفریقا). این تقسیم‏بندی‏ها بر اساس ویژگی‏های چهره، وضعیت جغرافیایی و حتی برداشت‏‌های روانی افراد صورت گرفته است. درک تفاوت‌‏های بالینی و فرهنگی بیماران با رنگ پوست‌های مختلف برای متخصصان ضروری است.

طبقه‏‌بندی انواع رنگ پوست

مهم‏ترین و تنها ماده تعیین‌کننده رنگ پوست انسان رنگدانه ملانین است. ملانین در داخل سلول‏‌های پوستی به نام ملانوسیت‏‌ها تولید می‏شوند و اصلی‏ترین عامل تعیین‌کننده رنگ پوست و تیره‌‏تر ‌شدن پوست است. افراد سفید پوست در زیر لایه میان‌پوستی، بافت آبی رنگ دارند. پوست صورت این افراد با ورزش یا تحریک سیستم بدنی (ترس و عصبانیت) رگ‌ها گشاد می‌شوند و رنگ قرمز زیر پوست به خصوص در ناحیه صورت شفاف‌‏تر می‏‌شود.

رنگ پوست افراد با میزان تابش اشعه فرابنفش ارتباط مستقیم دارد. در مناطقی که اشعه فرابنفش خورشید بیشتر است، مثلاً در مناطق نزدیک به خط استوا، افراد پوست تیره‌تری دارند. بعضی بررسی‌ها نیز نشان داده که قرار گرفتن در برابر نور خورشید و اشعه فرابنفش به DNA افراد آسیب می‌زند و باعث جهش ژنی و تغییر رنگ پوست می‌شود. پوست زنان از پوست مردان روشن‏تر است؛ بدن ویتامین D را از خورشید می‏گیرد که به جذب کلسیم کمک می‏کند و چون پوست بدن زنان روشن‌تر است کلسیم بیشتری جذب می‌کنند.

خصوصیات رنگ پوست

پوست ما از سه لایه مجزا ساخته‌شده است: لایه خارجی پوست (اپیدرم)، لایه میان‌پوستی و لایه زیر جلدی.

به لایه خارجی پوست اپیدرم می‌گویند، تنها لایه‌ای که می‌توانیم ببینیم و لمس کنیم. اپیدرم از سلول‌‏های کراتینوسیت تشکیل‌شده است و سدی محافظتی برای پوست به وجود آورده ‌است. ملانوسیت‌ها نیز در همین لایه قرار دارند و با تولید ملانین به پوست رنگ می‏دهند. سلول‏‌های ملانوسیت در پایین‌‏ترین لایه اپیدرم قرار دارند. همه افراد تعدادی سلول‏‌های ملانوسیت دارند، ولی ملانوسیت‌‏های پوست‌های رنگی و تیره‌تر ملانین بیشتری تولید می‌کنند. افزایش ملانین رنگ پوست را گرم‌تر می‌کند؛ بنابراین افرادی که ملانین بیشتری دارند رنگ پوستشان قهوه‏‌ای است و افرادی که پوستشان ملانین کمتری دارد، رنگ پوستشان به رنگ وانیل است.

حتی افرادی که از یک نژادند، رنگ پوست‌‏های مختلفی دارند، مثلاً حدود سی پنج رنگ پوست مختلف از نژاد آفریقایی‌‏ها وجود دارد. ملانین ماده‌ای ثابت نیست. اگر فردی در معرض نور خورشید قرار گیرد یا داروهای خاصی مصرف کند، سلول‌های ملانوسیت تحریک می‌شوند و ملانین بیشتری تولید می‌کنند. درست مثل زمانی که بدن خود را در معرض نور آفتاب قرار می‌دهید تا بدن خود را برنزه کنید و پوست در واکنش ملانین بیشتری تولید می‌کند. پوست ما در واکنش به برخی از داروها یا در پاسخ به شرایط خاص پزشکی مانند بیماری آدیسون تیره می‏‌شود. پوست گاهی رنگدانه کمتری تولید می‌کند و قسمت‌های آسیب‌دیده پوست را روشن می‌کند. افرادی که پوستشان تیره‌تر است، پوست جوان‌تر و شاداب‌تری دارند؛ به این دلیل که پوست شما ملانین بیشتری دارد. ملانین مزایای زیادی برای سلامتی و زیبایی پوست دارد. یکی از مزایای ملانین این است که از تأثیرات مخرب آفتاب جلوگیری می‏کند و از آفتاب سوختگی پوست جلوگیری می‌کند.

ملانین از تأثیرات افزایش سن بر پوست، چین و چروک‏‌های عمیق، ایجاد بافت خشن و لکه‏‌های پوستی ناشی از بیماری‌های کبدی جلوگیری می‌کند. یکی دیگر از مزایای داشتن ملانین بیشتر، کاهش احتمال ابتلا به سرطان پوست است. میزان ابتلا به سرطان پوست در بین آسیایی‏‌ها، لاتین‏‌ها و آمریکایی‏‌های آفریقایی تبار قابل‌توجه است، البته میزان ابتلا به این بیماری در بین سفیدپوستان بیشتر است.

داشتن ملانین زیاد معایبی نیز در پی دارد؛ مثلاً هر نوع خراش، جوش یا التهاب میزان تولید رنگدانه‌‏ها را افزایش می‌دهد و در نتیجه لکه‏‌هایی روی پوست بروز می‌کند. گاهی آسیب به پوست، تولید ملانین را کاهش می‌دهد و ترمیم آن چند ماهی طول می‌کشد. بهتر است به طور مداوم از ضد آفتاب استفاده کنید تا پوستتان لک نشود. با این حال، پوست‏‌های روشن مستعد ابتلا به بیماری‌های پوستی مانند بروز کلوئید (گوشت اضافه) هستند.

ملانین و دارو

تعدادی از داروها میزان حساسیت فرد به اشعه فرابنفش را افزایش می‏دهند و باعث افزایش تولید ملانین و تیره شدن پوست می‏شوند که به این تیره شدن غیرعادی، هیپرپیگمانتاسیون گفته می‌شود.

اگر هر یک از داروهای زیر را مصرف می‏کنید در مورد عوارض جانبی آنها با پزشک خود مشورت کنید.

  • قرص‌های جلوگیری از بارداری
  • آنتی بیوتیک (تتراسیکلین، مینوسیکلین، داکسی سایکلین)
  • داروهای ضد فشارخون (دیورتیک‏ها و یا قرص‏های آب)
  • داروهای آکنه (رتین، آکوتان)
  • داروهای ضد تشنج (دیلانتین)
  • داروهای سرطانی (بلئومایسین، متوتروکسات، سیکلوسپورین)
  • داروهای آرتریت روماتوئید (متوتروکسات، سیکلوسپورین)
  • داروهای پسوریازیس (متوتروکسات)
  • داروهای پارکینسون (لوودوپا)
  • دارو سلول داسی شکل (Hydroxurea)
  • دارو بیماری بافت همبند (Cytoxan)

ملانین و سلامتی شما

در صورت ابتلا به هر یک از بیماری‌های زیر، احتمال بروز هیپرپیگمانتاسیون (لکه‏های تیره) روی پوستتان بیشتر است.

  • بیماری آدیسون
  • سندرم کارسینوئید
  • سیروز
  • آمیلوئیدوز جلدی
  • سندرم کوشینگ
  • پرکاری تیروئید
  • لوپوس (سیستمیک یا کنترل‌شده توسط دارو)
  • پلاگر
  • فئوکروموسیتوم
  • مرض پینه‌خوردگی پوست
تهیه و ترجمه توسط تیم تولید محتوای میترانیتا

دیدگاهتان را بنویسید