بارداری: هفته سی و نهم
بارداری: هفته سی و نهم
جنین چگونه رشد میکند
نوزاد منتظر ورود به دنیای جدید است. هنوز هم لایه چربی اطراف بدن برای کنترل دمای بدن بعد از تولد در حال تشکیل شدن است، در حال حاضر قد جنین ۵۰ سانتیمتر و وزنش بیش از ۳ کیلوگرم، به اندازه یک هندوانه کوچک است (معمولاً پسرها کمی سنگینتر از دخترها هستند). لایه خارجی پوست از بین میرود و پوست نو دوباره تشکیل می‌شود.
زندگی شما چگونه تغییر میکند
تغییرات جسمی
آخرین تغییرات دوران بارداری، پرموتر شدن است. ممکن است روی صورت، کمر و سینه مو رشد کند. آنها را بردارید. بسیاری از زنان مثل همیشه برای اپیلاسیون به آرایشگاه مراجعه میکنند. اکثر زنان مایلند که قبل از زایمان، موهای زائد ناحیه شرمگاهی را به منظور نظافت از بین ببرند. نگران نباشید اپیلاسیون به نوزاد آسیبی نمیرساند.
در چشمان خود احساس خشکی می‌کنید، انگار که گرد و خاک در آن رفته باشد. این حالت به خاطر آن است که شکل نیمکره چشم در واکنش به گردش مایع اضافی در خون تغییر کرده است. اشک که معمولاً سطح بیرونی چشم را روان میکند، نمیتواند مسیر معمول خود را دنبال کند و روی گونه میلغزد. اگر خیلی اذیت میشوید یک دستمال و یک قطره چشمی به همراه داشته باشید.
پزشک هر هفته وضعیت رشد جنین را بررسی میکند. با بررسی دقیق وضعیت، میزان باز شدن دهانه رحم مشخص می‌شود. پزشک حتی با دانستن این مطالب نمیتواند زمان دقیق زایمان را مشخص کند. اگر از وقت زایمان گذشت، پزشک بعد از ۴۰ هفته با سونوگرافی وضعیت جنین را بررسی میکند که آیا می‌توان باز هم صبر کرد یا خیر. اگر از وقت زایمان گذشت و درد زایمان شروع نشد، یک یا دو هفته بعد از آن، پزشک با ایجاد درد مصنوعی زایمان را شروع میکند، این کار زمانی که خطر انتظار شروع درد بیشتر از خطر زایمان است نیز انجام می‌شود.
زمانی که منتظر شروع درد هستید حتماً باید حرکات جنین را بررسی کنید و اگر حرکتها کم شده باشد، فوراً پزشک خود را در جریان قرار دهید. جنین باید تا لحظه تولد فعال باشد و کوچکترین عدم فعالیت نشاندهنده بروز مشکل است. همچنین اگر احساس کردید کیسه آب پاره شده است، فوراً پزشک را در جریان قرار دهید. کیسه آب در ۸ درصد از بارداریها قبل از شروع زایمان پاره می‌شود. گاهی اوقات، پارگی کیسه آب با ریزش مقدار زیاد آب مشخص می‌شود، اما گاهی فقط چند قطره نشاندهنده پارگی کیسه آب است. (حتی اگر مشکوک به پارگی کیسه آب هستید، فوراً به پزشک مراجعه کنید). اگر کیسه آب پاره شود ولی انقباضها هنوز شروع نشده باشد، پزشک با ایجاد درد مصنوعی این کار را انجام میدهد.
تغییرات عاطفی
در این هفته در آستانه زایمان هستید، گوش به زنگ علائم باشید. زمان دقیق زایمان معلوم نیست، هر چند تولید پروتئین خاص توسط جنین یکی از علائم زایمان است.
اگر تا به حال از نزدیک با نوزادی در ارتباط نبودهاید کمی نگران هستید. به عکسهای کودکی خود و همسرتان نگاه کنید، بعضی از ویژگیهایی که دوست دارید فرزندتان داشته باشد یا نداشته باشد را به وضوح در این عکسها مشاهده می‌کنید. کسانی که فرزند دیگری داشتهاند، میتوانند به عکسهای فرزندشان نگاه کنند.
حقایق جالب: تغییرات پس از زایمان
حتی اگر زایمان سریع و آسان باشد، مدتی طول میکشد تا شما به شرایط قبل بازگردید. به یاد داشته باشید که نه ماه طول کشید تا شما به این مرحله رسیدید؛ بنابراین برگشتن فوری به شرایط قبل، چه از نظر احساسی و چه از نظر جسمی امکانپذیر نیست.
از بدن خود چه انتظاراتی دارید
فوراً شروع به کم کردن وزن خواهید کرد. اگرچه به وزن قبل از زایمان خود بازنمیگردید ولی بسیاری از خانمها بلافاصله بعد از زایمان پنچ کیلو و نیم کاهش وزن خواهند داشت، ۳ تا ۴ کیلو به دلیل به دنیا آمدن نوزاد، ۵۰۰ گرم تا یک کیلو به دلیل خارج شدن جفت و یک کیلو هم به دلیل خارج شدن مایع آمنیوتیک و خون، وزن کم می‌کنید. اگرچه کمی طول میکشد تا بدن شما به فرم قبل از بارداری برگردد، ولی تا آخر هفته اول بعد از زایمان حدود ۲ کیلو کم خواهید کرد.
بعد از زایمان خونریزی (نفاس) خواهید داشت. بعد از تولد نوزاد، سلولهایی که دیواره رحم را تشکیل داده بودند شروع به ریزش میکنند. نتیجه ریزش دیواره رحم، خونریزی است که تا هفتهها ادامه دارد. در ابتدا این ترشحات خونی هستند که به رنگ قرمز و مانند خونریزی قاعدگی هستند اما به مرور کمرنگتر میشوند، به رنگ سفید یا زرد درمیآیند و متوقف میشوند.
احساسات شما دائماً در حال تغییر است. بسیاری از مادران جدید، هفته اول یا دوم بعد از زایمان دچار «افسردگی پس از زایمان» میشوند. ممکن است دمدمی مزاج، گریان و خسته شوید، نتوانید بخوابید یا احساس اضطراب و عصبانیت کنید. در این روزها، اشتهای شما نیز کم یا زیاد می‌شود. نوسانات روحی به مرور ظرف دو یا سه هفته از بین میروند.
اگر با مشکلات زیر مواجه شدید، به پزشک مراجعه کنید:
اگر خونریزی غیرطبیعی دارید، به طور مثال اگر در عرض یک ساعت نیاز به تعویض بیش از یک نوار بهداشتی دارید یا لختههای خونی بزرگتر از گردو دفع می‌کنید یا اگر خونریزی به رنگ روشن بیش از چهار روز بعد از زایمان ادامه دارد، ممکن است دچار مشکلی شده باشید که به آن خونریزی تأخیری بعد از زایمان گفته می‌شود (اگر خونریزی شدید دارید یا علائمی مثل حمله عصبی، سرگیجه، ضعف، تپش قلب یا لرزش، تنگی نفس، سردی بدن، بیقراری یا پریشانی دارید، فوراً با مرکز اورژانس ۱۱۵ تماس بگیرید).
اگر علائم عفونت مانند تب، درد در ناحیه شکم، ترشحات بد بو (نشانه آندومتریوز)، مشکل ادرار کردن، درد هنگام ادرار کردن، ادرار خونی، قرمزی، درد، تورم در ناحیه زخم (زخم عمل سزارین، یا هر نوع جراحت دیگر)، قرمزی یا درد اطراف یکی از پستانها، تب و لرز، استخوان درد و یا سردرد (نشانه ورم یا عفونت پستان) دارید و اگر علائم افسردگی پس از زایمان دارید، یعنی حتی زمانی که نوزاد خواب است، نمیتوانید بخوابید یا اینکه افکار منفی برای آسیب رساندن به نوزاد به سراغتان میآید یا تمام روز گریه می‌کنید، حتماً به پزشک مراجعه کنید.
چگونه سریعتر بهبود پیدا کنید:
• زمانی که نوزاد خواب است تا آنجا که میتوانید استراحت کنید و بخوابید. اگرچه خوابیدن در روز مشکل است، اما واقعاً کارساز است.
• رژیم غذایی مناسب داشته باشید.
• به مقدار فراوان آب بنوشید. از مصرف کافئین، الکل و نوشابههای گازدار خودداری کنید.
• کمک دیگران برای آشپزی، شست وشو، نگهداری از نوزاد و کارهای دیگر را با آغوش باز پذیرا باشید.
• منزوی و گوشهگیر نشوید. با دوستان، اقوام و خانمهایی که تازه مادر شدهاند صحبت کنید و از تجربیات آنها استفاده نمایید.
فعالیتهای این هفته
اگر تصمیم دارید نوزاد از شیر خودتان تغذیه کند لباس زیر مخصوص شیردهی بخرید. پستانهای شما در حال حاضر بزرگتر از قبل از بارداری شدهاند، در زمان خرید لباس زیر سعی کنید حتماً یک یا دو اندازه بزرگتر از همیشه بخرید.
علائم بارداری در هفته سی و نهم
• امکان پاره شدن کیسه آب وجود دارد. اگر به پاره شدن کیسه آب و نشت کردن مایه آمنیوتیک مشکوک هستید، فوراً به پزشک مراجعه کنید.
• سوزش معده، بواسیر، فشار روی لگن و دشواری در حبس نفس دارید.
• درد کاذب زایمان دارید. معمولاً این نوع درد از قسمت جلو بدن شروع می‌شود و زمانی که وضعیت خود را تغییر میدهید، ساکت می‌شود. درد زایمان زمانی واقعی است که از بالای رحم شروع شود و تداوم داشته باشد.
آگاهی از علائم
کودک شما هر روز بزرگتر می‌شود؛ بنابراین باید از علائم زایمان آگاهی داشته باشید. چگونه انقباضات واقعی رحم را بشناسیم؟
مادر و پدر باید در مورد این علائم اطلاع داشته باشد. نشانه‌های نادرست زایمان را بشناسید. تفاوت اصلی بین علائم درست و غلط زایمان این است که در نشانه‌های درست زایمان، تمام انقباضات منظم هستند و شدت آنها به تدریج بیشتر و مداومتر می‌شود. در علائم کاذب زایمان، ممکن است درد شدیدی را احساس کنید، ولی این انقباضات نامنظم هستند. تفاوت دیگر این است که در علامت درست زایمان، انقباضات باعث باز شدن دهانه رحم میشوند.
