اگر میخواهید فرزندی سالم داشته باشید، پیش از بارداری به این موضوع فکر کنید و برای آن آماده شوید. با مراقبتهای حین بارداری احتمال داشتن فرزند سالم را بالا میبرید. آمادگی برای بارداری در برخی از افراد چند ماه طول میکشد ولی در برخی دیگر این آمادگی بیشتر طول میکشد. با انجام مراحل زیر میتوانید احتمال داشتن یک بارداری سالم را بالا ببرید.
سعی کنید به بچهدار شدن خوب فکر کنید. هنگامی که قصد بچهدار شدن ندارید از روشهای جلوگیری مطمئنی استفاده کنید و زمانی که به بچهدار شدن فکر میکنید باید مراحلی را پشت سر بگذارید.
تصمیم خود را برای بچهدار شدن قطعی کنید. معمولاً زوجها در مورد مدت زمان انتظار برای حاملگی، تعداد دفعات و بهترین زمان ایجاد رابطه جنسی اطلاعی ندارند.
اکثر زوجهایی که قصد حاملگی دارند، احتمال حاملگی آنها در هر ماه حدوداً ۱۵ تا ۲۵ درصد است.
عوامل مختلفی بر احتمال بارداری تأثیر میگذارند. این عوامل در زیر آمدهاند:
• سن: بعد از ۳۰ سالگی، احتمال بارداری در هر ماه کاهش مییابد و این میزان با بالا رفتن سن بیشتر میشود و در دهه ۴۰ رفتهرفته از بین میرود.
• سیکل قاعدگی نامنظم: اگر دارای سیکل قاعدگی نامنظم هستید، تشخیص زمان تخمکگذاری کار دشواری است و این مسئله تعیین بهترین زمان برای آمیزش جنسی را سختتر میکند.
• تعداد دفعات رابطه جنسی: هرچه تعداد دفعات رابطه جنسی کمتر باشد، شانس باردارشدن نیز کمتر میشود.
• مدت زمان انتظار: اگر بعد از یک سال اقدام برای بارداری، باردار نشدید، برای انجام آزمایشهای باروری به پزشک خود مراجعه کنید.
• بیماری یا شرایط پزشکی خاص بر باروری تأثیر میگذارد.
هرچه سیکل ماهانه سریعتر باشد، فرد زودتر باردار میشود. بسیاری از زنان عادت ماهانه منظمی ندارند. سیکل قاعدگی درست از زمان دیدن خون قرمز رنگ روشن (نه فقط لکه) آغاز میشود و روز قبل از شروع سیکل بعدی پایان مییابد. مدت زمان سیکل قاعدگی زنان از ۲۱ تا ۳۵ روز متفاوت است. اگر سیکل قاعدگی نسبت به ماه گذشته چند روز تغییر کند، سیکل قاعدگی نامنظم است.
اگر بدنی سالم داشته باشید، احتمال بارداری بیشتر میشود. اگر سر تاریخ مقرر پریود نشدید، بدین معناست که باردار هستید؛ بنابراین قبل از اقدام برای بارداری باید آماده شوید و توصیههای مربوط به بارداری را به طور کامل دنبال کنید.
اگر قصد بارداری دارید باید روشهای جلوگیری از بارداری را قطع کنید. اگر از روشهای طبیعی مثل کاندوم و دیافراگم برای جلوگیری استفاده میکنید، امکان باردارشدن به محض قطع این روشها زیاد است.
باروری شما با انجام اقدامات زیر به حالت عادی برمیگردد:
• قرصهای جلوگیری از بارداری را قطع کنید.
• دستگاههای جلوگیری از بارداری را بردارید.
• دستگاه داخل رحمی هورمونهایی پخش میکند، آنها را از بدن خود خارج کنید.
اگر برای جلوگیری از بارداری آمپول تزریق کردهاید، بعد از قطع آن ممکن است یک سال طول بکشد تا سیکل قاعدگی و باروری شما به حالت عادی بازگردد. اگر خیلی سریع باردار شدید نگران نباشید، آسیبی به جنین نمیرسد.
اگر زوجین در یک سال اول اقدام برای بارداری، دو تا سه بار در هفته رابطه جنسی داشته باشند، بیش از هشت بار از هر ده بار منجر به بارداری میشود. بعضی از افراد بر این باورند که بهترین راه برای باردارشدن زمانبندی رابطه جنسی است، ولی همیشه درست نیست. برای اطمینان بیشتر از روز تخمکگذاری، هر دو روز یا سه روز یک بار رابطه جنسی داشته باشید. فشار عصبی زوجها روی باروری آنها تأثیر میگذارد.
علاوه بر موارد بالا باید قبل از بارداری به پزشک مراجعه کنید. قبل از بارداری نیاز نیست که تحت نظر پزشکهای مختلفی باشید، ولی برای معاینات بیشتر قبل از بارداری به پزشک زنان یا پزشک خانواده مراجعه کنید. پزشک سابقه پزشکی شما و خانوادهتان و مصرف هر نوع دارو را بررسی میکند. مصرف بعضی از داروها در حین بارداری خطرناک است و برخی دیگر قبل از اقدام شما برای بارداری باید عوض شوند چون در بدن شما چربی ذخیره میکنند و در آنجا باقی میمانند.
همچنین پزشک باید در مورد رژیم غذایی، وزن، ورزش و هر نوع عادت نادرست (مثل سیگار کشیدن و اعتیاد به مواد مخدر) با شما صحبت کند، مولتیویتامین تجویز کند و مطمئن شود که بیماری خاصی ندارید. پزشک وجود هرگونه بیماری مثل آبلهمرغان و سرخجه در دوران کودکی شما را بررسی میکند و به سؤالات شما پاسخ میدهد. اگر از زمان آخرین معاینه شما یک سال میگذرد باید انتظار معاینه لگنی و آزمایش پاپاسمیر نیز داشته باشید. اگر در معرض خطر بیماریهای مقاربتی قرار دارید، بهتر است پزشک وجود این بیماریها را بررسی کند. خیلی از زوجها مایل به انجام آزمایشهای ژنتیکی هستند تا براساس ریشه نژادی یا سابقه خانوادگی، بیماریهایی مثل سلول داسی شکل، تیساکس (Tay-Sachs) یا ليفآماس (cystic fibrosis) تشخیص داده شود.
پزشک سابقه پزشکی شما را بررسی میکند تا مطمئن شود که شما و والدینتان هیچگونه بیماری تأثیرگذار بر باروری و بارداری ندارید. این مشکلات شامل اختلالات ارثی، دیابت یا صرع و مصرف طولانیمدت دارو است.
باید از وضعیت سرخجه (سرخک آلمانی) خود اطلاع داشته باشید. اکثر زنان در زمان بچگی واکسن سرخجه زدهاند، ولی بهتر است که قبل از اقدام به بارداری وضعیت ایمنی بدنتان بررسی شود. اگر در برابر این بیماریها ایمن نباشید، دوباره باید واکسن بزنید، ولی حداقل یک ماه نباید باردار شوید.
باید قبل از بارداری، وجود برخی از بیماریها در بدن بررسی شود. اگر بیماریهایی مثل صرع، فشار خون بالا، آسم، یا دیابت دارید، باید قبل از بارداری توصیههای پزشکی را دنبال کنید. در صورت ابتلا به این بیماریها در حین بارداری، باید به خاطر سلامت خود و جنین تحت نظر پزشک باشید، ولی مصرف بعضی از داروها شرایط را بدتر میکند، مثلاً داروی کاهش فشار خون و داروی صرع تأثیر منفی روی بارداری دارد. اگر هماکنون این داروها را مصرف میکنید، پزشک باید این داروها را عوض کند.
با یک آزمایش خون ساده از بارداری خود مطمئن شوید. گاهی برای انجام این آزمایش خیلی زود است، برخی از علائم خفیف بارداری مثل خستگی، تهوع، تکرر ادرار و شل شدن سینه، از نشانههای بارداری هستند.