تغییرات جسمی دوران بلوغ در دختران
تغییرات جسمی دوران بلوغ در دختران
بلوغ لفظی است که برای توصیف زمان تغییرات فیزیکی بدن از کودکی به بزرگسالی به کار میرود. تغییرات زیادی طی بلوغ در بدن اتفاق می‌افتد که شامل ترشح هورمون‌ها، رشد پستانها، بلندتر شدن قد، شکل گرفتن بدن و شروع پریود می‌شود.
بلوغ در دخترها زودتر از پسرها آغاز می‌شود و رشد سریع‌تر انجام می‌گیرد. در اینجا نگاهی به تغییرات جسمی که در طی بلوغ در دخترها صورت می‌گیرد میاندازیم.
پستانها
وقتی‌که پستانها شروع به رشد میکنند تودهای کوچک زیر نوک سینه به وجود میآید. همان‌طور که پستانها رشد میکنند ناحیه تیره‌رنگ اطراف نوک آن (آرئول) بزرگتر و تیرهتر می‌شود. در ابتدای رشد، پستانها حساس و دردناک هستند. این درد کاملاً طبیعی است و به محض اینکه رشد پستانها کامل شد درد نیز از بین میرود. رشد یکی از پستانها قبل از دیگری غیرعادی نیست، گاهی دختران حس میکنند پستانهایشان به طور نابرابر در حال رشد هستند. در بعضی از دختران این تفاوت بسیار ناچیز و جزئی است. سرعت رشد پستانها در هر فردی متفاوت است.
اگر توده یا درد مشکوکی در پستان‌های خود حس کردید، پزشک خود را مطلع کنید؛ اما به یاد داشته باشید که حتی وجود توده نیز در دختران جوان امری طبیعی است و به ندرت اتفاق می‌افتد که توده سرطانی باشد. طبیعی است بعضی از دختران متوجه تودهای کوچک، گاهی اوقات نرم، زیر نوک پستان‌های خود در ابتدای شروع رشد پستانها می‌شوند. به مرور که پستانها بزرگ می‌شوند این تودهها از بین خواهند رفت. با بدن خود بیشتر آشنا شوید تا اگر مشکلی برای پستانها یا دیگر نقاط بدنتان به وجود آمد راحت‌تر متوجه شوید. سایز پستانها در هر فردی متفاوت است. متأسفانه، فرهنگ غربی طوری وانمود کرده است که داشتن پستان‌های بزرگ بهتر است، البته این باور به هیچ‌وجه صحیح نیست.
مهم‌ترین عملکرد پستانها شیر دادن به نوزاد است. اگر روزی مادر شدید اندازه پستان هیچ تأثیری روی توانایی شیر دادن یا جذابیت شما نخواهد داشت. برای بزرگ کردن پستان‌های خود هیچ دارویی مصرف نکنید یا هیچ کاری انجام ندهید. اگر فکر میکنید خیلی پستان‌هایتان کوچک هستند با پزشک خود مشورت کنید تا بهترین راه را به شما پیشنهاد دهد.
افزایش وزن
افزایش وزن بخصوص در ناحیه باسن اتفاق می‌افتد. احتمالاً قد شما خیلی سریع‌تر از قبل، بلند خواهد شد. پس نباید نگران اضافه‌وزن خود باشید، در واقع اگر کمی اضافه‌وزن نداشته باشید، بیمار هستید. چاق شدن به این معنی است که ظاهر بزرگسالی به خود میگیرید. به خوردن غذاهای سالم و ورزش کردن به طور مدام ادامه دهید. ماهیچهها بزرگتر و قویتر می‌شوند، اما مانند ماهیچههای پسرها نخواهند شد.
موهای شرمگاهی و زیر بغل
در طی مراحل بلوغ رشد مو در قسمتهای مختلف بدن شروع می‌شود. به موهایی که اطراف واژن رشد میکنند موهای شرمگاهی گفته می‌شود. در ابتدا این موها کم‌پشت هستند اما بعد از مدتی ضخیم‌تر و مجعدتر می‌شوند.
در آخر دوران بلوغ موهای زیر بغل نیز رشد میکنند. بعدازاینکه این موها ضخیم شدند عدهای تصمیم به تراشیدن آنها میگیرند. تراشیدن موهای زیر بغل تنها راه پاکیزگی نیست و به خود شما بستگی دارد.
رشد ناگهانی
در طی بلوغ شما وارد مرحلهای میشوید که سریع‌تر رشد میکنید و قد میکشید. اغلب، دستها و پاها قبل از هر قسمت دیگر رشد میکنند، اما بقیه قسمتهای بدن سریع به آن میرسند. همان‌طور که رشد میکنید، باسن پهنتر و کمر باریکتر می‌شود. بعضی از دخترها در طی بلوغ اضافه‌وزن پیدا میکنند که کاملاً طبیعی است. تنها با خوردن غذاهای سالم و ورزش کردن مداوم تعادل رژیم غذایی خود را حفظ کنید.
واژن
کلیتوریس هم کمی رشد خواهد کرد. لبهای داخلی فرج کمی برجسته‌تر خواهند شد. لبهای داخلی از لبهای خارجی متمایز می‌شوند. لبها کوتاه یا بلند، چین‌خورده یا صاف هستند.
ترشحات
اگر شاهد لکههای زرد /سفید رنگ روی لباس زیر خود بودید، نگران نشوید. این ترشحات طبیعی هستند، بدن برای تمیز و سالم نگه‌داشتن خود این ترشحات را تولید میکند. اگر در ناحیه واژن خارش داشتید یا ترشحات بد بو بودند، نشانه عفونت است که باید فوراً به پزشک مراجعه کنید.
پریود (عادت ماهانه)
یکی از بزرگ‌ترین تغییراتی که دخترها در طی بلوغ با آن روبرو می‌شوند شروع پریود (عادت ماهانه) است.
پوست
تمام تغییرات ایجادشده در بدن به دلیل ترشح هورمون‌ها است. افزایش ترشح هورمون‌ها در بدن باعث چرب شدن پوست و بروز آکنه می‌شود. شستشوی روزانه پوست کمک میکند که بروز آکنه تحت کنترل باشد. مراقب باشید پوست را محکم ماساژ ندهید یا از صابونهای زبر استفاده نکنید چون شرایط را بدتر میکند.
جوشها، آکنه و لکها
یکی از تغییرات آزاردهنده در طی دوران بلوغ روی پوست صورت می‌گیرد. احتمالاً صورت شما جوش و آکنه میزند. پوست و موی شما به احتمال زیاد چربتر می‌شود. پیاز مو (جایی که مو در سطح پوست رشد میکند) توسط سلولهای پوست مرده مسدود می‌شود و باکتری در آن محل رشد میکند. این باکتریها باعث جوش زدن صورت می‌شوند. جوشها معمولاً روی صورت، شانهها، بازو، کمر و قفسه سینه ظاهر می‌شوند. جوشها قرمز، سفید یا سیاه هستند. این برجستگیهای کوچک روی صورت باعث خجالت شما می‌شوند به طوری که گاهی اوقات حتی دوست ندارید از خانه خارج شوید. هیچ‌کس دوست ندارد صورتش جوش بزند، اما تقریباً همه دچارش می‌شوند. تنها سعی کنید با جوشها کنار بیایید. جوشها بعد از بلوغ کاملاً برطرف می‌شوند.
مراقبت از لک، آکنه و جوش صورت
هیچ‌کس نمیتواند به طور حتم بگوید که جوشها چه مدت روی پوست شما میمانند. بعضی افراد فقط به مدت یک سال جوش میزنند، درحالی‌که گروهی این مشکل را سال‌های سال خواهند داشت. در پایین چند مورد که شرایط جوش صورت را بدتر میکند ذکرشده است.
ناراحتی
فشار دادن یا کندن جوشها یا خراشیدن آنها در هنگام شستشوی صورت باعث بدتر شدن شرایط آنها می‌شود. جوشها را به حال خود رها کنید.
مواد مصرفی برای پوستهای چرب
ضد آفتابهای چرب، مواد آرایشی چرب و محصولات پوست و موی چرب تماماً باعث بدتر شدن آکنه می‌شوند. با دکتر یا مشاور خود درباره محصولاتی که با پوست و موی شما سازگار هستند، مشورت کنید.
نور آفتاب شدید
کلاه بپوشید، در سایه راه بروید یا از یک ضد آفتاب بدون چربی خوب استفاده کنید. قرار گرفتن در معرض آفتاب آکنه را بدتر میکند. همچنین خونسردی خود را حفظ کنید.
فشار روحی
گاهی اوقات اضطراب یا فشار روحی باعث بدتر شدن آکنه می‌شود. یاد بگیرید فشار روحی خود را کنترل کنید تا پوست بهتری داشته باشید!
پریود (عادت ماهانه)
دخترها معمولاً در زمان پریود با آکنه مواجه می‌شوند که کاملاً طبیعی است. باید بدانید که در زمان پریود پوستتان جوش میزند، بنابراین در این مدت بیشتر مراقب پوست خود باشید.
در پایین چند مورد که باعث بهتر شدن پوست می‌شود، ذکر شده است.
دارو
داروخانه ها محصولات زیادی برای مقابله با آکنه دارند. این محصولات شامل کرمهایی است که روی جوش میمالید و دستمالهایی که صورت خود را با آن پاک میکنید. در بسیاری از شرایط، این محصولات به کنترل جوشها کمک میکنند. مطمئن شوید که مطابق دستورالعمل ارائه‌شده روی بستهبندی از داروها استفاده کنید.
پوشاندن
دخترها دوست دارند با لوازم آرایش جوشهای خود را بپوشانند. این کار کمک میکند که آکنهها را مخفی کنید اما باید مواظب باشید زیرا گاهی اوقات آرایش به‌خودی‌خود باعث بروز آکنه می‌شود. بسیاری از لوازم آرایشی حاوی موادی هستند که باعث مسدود شدن روزنههای پوست می‌شوند و جوش صورت را بدتر میکنند. به این مواد تشدیدکننده جوش میگویند. اگر از لوازم آرایشی استفاده میکنید مطمئن شوید که حاوی مواد تشدیدکننده جوش صورت (موادی که روزنههای پوست را مسدود میکنند) نیستند. مورد دیگری که باید مراقب باشید استفاده از مواد ضدحساسیت است، بدین معنی که این مواد باعث ایجاد حساسیت پوستی نشوند.
مراجعه به یک متخصص
اگر جوشهای صورتتان بدتر شد و محصولات موجود در داروخانهها هم اثر نکردند از والدین خود بخواهید که شما را نزد متخصص پوست ببرند. پزشک قرص یا کرم تجویز میکند یا ممکن است از شما بخواهد که برای درمانهای ویژه به مطب او مراجعه کنید. هرگز از داروهایی که برای دوستان شما تجویزشده است، استفاده نکنید. از پزشک درخواست کنید که داروهای شما را تأیید کند.
فشار روحی نداشته باشید!
به خودتان یادآور شوید تنها فردی نیستید که با مشکل جوش صورت روبرو می‌شود. اگر به هم سن و سال‌های خود در مدرسه و محله نگاهی بیندازید متوجه میشوید که اغلب با مشکل جوش صورت دست‌وپنجه نرم میکنند. اگر آنها با این مشکل کنار آمدهاند شما هم میتوانید با آن کنار بیایید. سعی کنید جوشهای صورت خود را زیاد جدی نگیرید. هر بار که در آینه نگاه کردید و جوشهای صورت خود را دیدید به آنها بگویید: سلام، گرسنه هستید؟ (و لبخند بزنید).
به یمن داروهای جدی باید گفت که امروزه داروهای ضد جوش زیادی در داروخانهها موجود است. در اینجا راه‌حل مناسبی ارائه‌شده است: فشار روحی کمتر، به‌خودی‌خود، پوست شما را بهتر میکند!
عرق کردن
عرق کردن بیشتر و بوی تند عرق، بخش طبیعی بلوغ است. در طی بلوغ غدد عرقی نیز فعالتر می‌شوند. دوباره باید گفت که تمام این موارد به دلیل افزایش ترشح هورمون‌ها در دوران بلوغ است. هورمون‌ها روی غدد عرق تأثیر میگذارند و غدد عرق نیز با تولید ماده شیمیایی باعث می‌شوند که بدن شما بوی تندی ساطع کند. غدد عرق بی‌شماری زیر بغل شما وجود دارد بنابراین زیر بغل جایی است که اغلب بوی بد می‌دهد. استفاده از دئودورانت و شستشوی روزانه باعث می‌شود که احساس بهتری داشته باشید و خوش‌بوتر شوید. عرق کردن امری طبیعی است، بخصوص وقتی که گرمتان شده است یا عصبانی و مضطرب هستید. عرق کردن به بدن کمک میکند که در زمان لازم خود را خنک کند. اگر نگران بوی بد عرق خود هستید، راههای سادهای برای برطرف کردن آن وجود دارد:
دوش بگیرید
اگر تابه‌حال هر روز دوش نمیگرفتید، زمان بلوغ بهترین زمان برای شروع این کار است. شستشو با آب گرم و صابون به شما کمک میکند که از شر بوی بد عرق نجات پیدا کنید. ممکن است لازم باشد بعد از نرمش و ورزش نیز دوش بگیرید. با این کار خوش‌بوتر میشوید، تمیزتر به نظر میرسید و احساس بهتری خواهید داشت.
لباسهای تمیز
لباسها به دلیل اینکه مستقیماً با پوست شما تماس دارند بوی بدن و بوی عرق را به خود جذب میکنند. اگر در آب‌وهوای گرم زندگی میکنید، احتمال اینکه بوی بد عرق حتی بعد از حمام روی بدن شما بماند، زیاد است. پس مهم است که بیشتر بدن خود را شستشو دهید. بیشتر از قبل باید لباس زیر خود را عوض کنید. وقتی‌که لباسهای شما تمیز است احساس بهتری دارید زیرا بهتر میتوانید همه چیز را کنترل کنید.
استفاده از دئودورانت
بار بعد که در داروخانه یا سوپرمارکت بودید از والدین خود بخواهید برایتان دئودورانت بخرند. دئودورانتها انواع مختلفی دارند: صابونی، رولی، ژل، اسپری و غیره. دئودورانتها راه خوبی برای از بین بردن بوی عرق هستند. معمولاً از آنها برای زیر بغل جایی که بیشترین میزان عرق وجود دارد، استفاده میکنید. ضروری نیست که همه از دئودورانت استفاده کنند، اما اگر احساس میکنید عرق شما بد بو است با استفاده از آن دلگرمتر میشوید.
اگر فکر میکنید زیاد عرق میکنید (لکههای بزرگ عرق روی پیراهن شما وجود دارد) میتوانید از دئودورانتهای ضد عرق استفاده کنید. این دئودورانتها از مواد خاصی ساخته‌شده‌اند که از عرق کردن جلوگیری میکنند. امروزه بیشتر محصولات هم دئودورانت دارند و هم ضدعرق. زیاد و به طور مرتب از آنها استفاده نکنید. به یاد داشته باشید که عرق کردن خوب است. باعث می‌شود که بدن شما خنک شود و سالم بماند.
تغییرات جسمی زیادی طی بلوغ در پسران روی می‌دهد. در این مقاله به تغییرات جسمی که در دوران بلوغ در بدن پسرها اتفاق می‌افتد، نگاهی میاندازیم.
معمولاً اولین نشانه بلوغ در پسرها بزرگ شدن بیضه‌ها است. بافت پوست کیسه بیضه نیز تغییر میکند. آلت تناسلی بزرگتر و پهنتر می‌شود.
بیضه‌ها و آلت تناسلی تغییر میکنند. توجه داشته باشید که آلت تناسلی در هر فردی از نظر اندازه و شکل متفاوت است. روند ۵ مرحلهای که اندامهای تناسلی (آلت تناسلی، کیسه بیضه و موهای شرمگاهی) طی دوران بلوغ سپری میکنند را مراحل تانر مینامیم.
مو در کل بدن شما رشد میکند. مو روی صورت، مانند ریش، قفسه سینه، سبیل یا خط ریش، پاها، زیر بغل و اطراف آلت تناسلی رشد میکند. معمولاً در ابتدای بلوغ این موها نازک هستند اما هر چه به انتهای دوران بلوغ نزدیک میشوید ضخیم‌تر و محکمتر می‌شوند.
شانهها پهنتر می‌شوند، ماهیچهها بزرگتر و قویتر می‌شوند و اضافه وزن پیدا میکنید. بعضی از پسرها از نظر فیزیکی سریع‌تر رشد میکنند. همه پسرها در یک زمان و با یک سرعت رشد نمیکنند. بعضی زودتر و بعضی دیرتر رشد میکنند.
ممکن است متوجه شوید «سیب آدم» که همان حنجره است در جلو گلو برجسته شده است. تن صدا خش‌دار و کلفت می‌شود. زمانی که رشد حنجره پایان یافت صدای شما حالت عادی پیدا میکند و احتمالاً کلفتتر از قبل خواهد شد. ممکن است صدای شما پشت تلفن مثل صدای پدرتان شود که میتوانید با این کار دیگران را گول بزنید (البته توصیه می‌کنیم این کار را انجام ندهید!)
به نظر میرسد پستانها کمی رشد میکنند. (امری کاملاً طبیعی است و معمولاً بعد از پایان دوران بلوغ برطرف می‌شود)
بدن شما شروع به تولید هورمونهای جنسی میکند. در این مرحله است که احساسات جنسی و نعوظ بیشتر می‌شود. گاهی اوقات نعوظ به دلیل هیجان یا عصبانیت است و گاهی اوقات هم به‌خودی‌خود اتفاق می‌افتد. نعوظ در ابتدا ناراحت‌کننده است اما هیچ کس متوجه آن نمیشود. با ورزش کردن مشکل نعوظ را به راحتی برطرف کنید.
احتلام
ممکن است در خواب دچار احتلام شوید. احتلام به خروج منی در خواب گفته می‌شود که به طور ناگهانی و با فشار (پرتاب منی) صورت می‌گیرد.
احتلام در طی دوران بلوغ بسیار طبیعی است. ممکن است پسرها صبح بعد از بیدار شدن احساس کنند لباس زیر یا ملحفه آنها خیس است. احتلام به مرور و پس از اتمام روند بلوغ از بین میرود.
تستوسترون
بیضههای شما ماده شیمیایی یا هورمونی به نام تستوسترون ترشح میکند. تستوسترون باعث قد کشیدن و تغییر شکل شما می‌شود و همچنین باعث می‌شود بیضههای شما اسپرم تولید کنند.
گرسنگی و خوابآلودگی
ممکن است بیشتر از قبل احساس خستگی و گرسنگی کنید. به یاد داشته باشید بلوغ زمان رشد سریع است. به حداقل ۹ ساعت خواب و غذای سالم نیاز دارید تا رشد کنید.
ورزش مرتب
به ورزش‌هایی مانند دوچرخهسواری یا شنا بپردازید تا بتوانید آنها را به راحتی انجام دهید. در ورزشهای تیمی شرکت کنید. ورزش باعث قویتر شدن قلب و سالم ماندن می‌شود و ذهن شما را از تغییرات ناخوشایندی که با آن روبرو هستید دور نگه میدارد. همچنین کمک میکند تا راحت‌تر بخوابید.
نعوظ
نعوظ زمانی اتفاق می‌افتد که آلت تناسلی سفت و بزرگ می‌شود. این مسئله زمانی اتفاق می‌افتد که پسران افکار جنسی دارند یا به طور فیزیکی تحریک‌شده‌اند. در طی دوران بلوغ پسرها بیشتر از همیشه حتی گاهی بدون هیچگونه تحریکی دچار نعوظ می‌شوند که کاملاً طبیعی است.
بسیاری از نعوظها به طور مستقیم نیست بلکه بعضی به سمت بالا یا طرفین است. تعداد زیادی از پسرها نگران این مسئله هستند که سایز آلت تناسلی آنها از دیگران کوچک‌تر است، اما باید بدانند که اکثر آلتهای تناسلی در هنگام نعوظ به یک اندازه هستند. هرگز بدن خود را با دیگران مقایسه نکنید، بدن ما با یکدیگر متفاوت است.
