همراهی والدین در طی بلوغ
همراهی والدین در طی بلوغ
بلوغ مرحله بین کودکی و بزرگسالی است که حول‌وحوش سن ۱۰ سالگی شروع میشود و تا ۲۰ سالگی ادامه پیدا میکند. بیشترین تغییرات بلوغ عبارتند از رشد فیزیکی، تکامل روانی و توانایی تولیدمثل. در این راه والدین هستند که نقش مهم و اساسی در حمایت از کودکان خود را بر عهده دارند.
آغاز بلوغ برای والدین دلهرهآور است، زیرا تصور میکنند کودکان توانایی تحمل شرایط سخت را ندارند؛ اما آنها میتوانند با صحبت‌های مداوم و توضیح اینکه تغییرات ایجادشده کاملاً طبیعی است و برای همه اتفاق میافتد شرایط را برای کودکان خود آسانتر کنند. والدین باید درک کنند که کودکان در طی روند بلوغ با تغییرات فیزیکی و روانی زیادی روبرو میشوند تا به تکامل برسند.
بلوغ معمولاً در دخترها بین سنین ۸ تا ۱۲ سالگی اتفاق میافتد، درحالی‌که در پسرها کمی دیرتر، بین سنین ۱۰ تا ۱۴ سالگی روی میدهد. آغاز بلوغ در هر فردی متفاوت است، گروهی زودتر و گروهی دیرتر به بلوغ میرسند. مهم نیست دیر یا زود شروع شود، مهم این است که هر فردی بالاخره به بلوغ میرسد.
رشد پستانها در دختران از اولین نشانههای بلوغ است، اما پسرها، البته نه تمام آنها، با رشد ناگهانی بلوغ را شروع میکنند. این تمام تغییراتی است که در کودکان در هنگام بلوغ اتفاق میافتد، اما تغییرات فیزیکی و تغییرات احساسی در هر فرد کاملاً متفاوت است.
زمانی که کودکان وارد سن بلوغ میشوند، والدین باید توجه، تمرکز، احترام و حمایت خود را به سمت آنها سوق دهند، به صحبت‌های آنها گوش دهند و تجربههای خود را در اختیار آنها قرار دهند. وقتی کودکان مشکلی دارند، باید به آنها کمک کنند تا بتوانند مشکل خود را حل کنند و مراحل بلوغ را به راحتی طی کنند.
بسیاری از والدین از اینکه میبینند کودکانشان به خصوص دخترها زودتر از خودشان به بلوغ رسیده‌اند تعجب میکنند. این پدیده، بلوغ زودرس نام دارد، بلوغ زودرس بلوغی است که دخترها در سن ۶ یا ۷ سالگی متوجه علائم آن میشوند.
کودکانی که مراحل بلوغ را پشت سر میگذارند دچار نوسانات روحی میشوند. افرادی که دیر یا زود به بلوغ میرسند فشار روحی زیادی را تحمل میکنند.
درک سنین نوجوانی
نوجوانی به طور واقعی چه زمانی شروع میشود؟ تنها چیزی که به کودکان میتوان گفت این است که شروع سن بلوغ در هر فرد متفاوت است.
باید مرزی را بین بلوغ و نوجوانی در نظر گرفت. بسیاری از ما از بلوغ به عنوان رشد صفات جنسی یاد میکنیم: رشد پستانها، شروع عادت ماهانه، رشد موهای شرمگاهی و موهای صورت. این علائم، علائم آشکار بلوغ هستند اما تغییرات دیگری نیز در طی بلوغ درون بدن صورت میگیرد که از بیرون نمی‌توان آنها را دید. این تغییرات، تغییرات نوجوانی نام دارد.
بسیاری از کودکان نوجوانی را با تغییرات شگرف در رفتار خود شروع میکنند. آنها با فاصله گرفتن از پدر و مادر و استقلال بیشتر نوجوانی را شروع میکنند. بدین معنی که دوست دارند امور مربوط به خود را خودشان بر عهده گیرند تا به همه نشان دهند که بزرگ‌شده‌اند و به استقلال رسیده‌اند.
نکاتی برای راهنمایی والدین در طی سالهای نوجوانی
به دنبال یافتن راهی برای همراهی با کودکان خود در طی این سالها باشید. در اینجا به نکاتی اشاره شده است:
اطلاعات خود را زیاد کنید
درباره سنین نوجوانی کتاب بخوانید. نوجوانی خود را به یاد آورید. راه‌کارهایی را که برای درمان یا بهبود جوشهای صورت به کار میبردید، به یاد آورید. انتظار نوسانات روحی زیادی از کودکان خود داشته باشید زیرا میدانید که حالات روحی هر فرد متفاوت است. اگر بدانید در طی روند بلوغ درون کودک شما چه اتفاقاتی میافتد، بهتر میتوانید او را همراهی کنید. هر چه بیشتر بدانید بهتر میتوانید از پس آن برآیید.
با کودکان خود قبل از اینکه دیر شود، صحبت کنید
قبل از اینکه احتلام یا عادت ماهانه در فرزندتان شروع شود، شرایط را به طور کامل برای او توضیح دهید. به سؤالهای اولیه آنها که درباره تفاوت بین پسرها و دخترها است، پاسخ دهید؛ اما مغز آنها را از اطلاعات پر نکنید، تنها به سؤالات آنها پاسخ دهید. اگر پاسخ را نمیدانید به کودکان خود کمک کنید از یک منبع مناسب مانند یک دوست مورد اطمینان یا پزشک پاسخ خود را پیدا کنند.
شما بهتر از هر شخص دیگری کودک خود را میشناسید. به راحتی میتوانید از تفریحات کودکان خود و همچنین علایق آنها آگاه شوید. زمانی که از تفریحات و علایق آنها مطلع شدید، بهترین زمان برای مداخله و پرسیدن سؤالهای شما است:
از فرزند خود بپرسید آیا متوجه تغییرات ظاهری خود شده است؟
آیا از نظر احساسی نیز تغییر کرده است؟
از آنها بپرسید آیا از اینکه زمانی شاد و زمانی غمگین است، رنج میبرند؟
آزمایش‌های سالانه به درک این موارد بیشتر کمک میکند. پزشک بهتر از هر کس میتواند به شما و نوجوان شما بگوید که در چند سال اخیر انتظار چه تغییراتی داشته باشید. انجام آزمایش‌های پزشکی به والدین و فرزندان آنها کمک میکند تا راحتتر به هدف خود برسند.
سنین نوجوانی سن کسب تجربه است که گاهی اوقات کسب تجربه با رفتارهای خطرناک نیز همراه میشود. ارزشهای خانوادگی را برای فرزندان خود بازگو کنید و درباره راههای درست و نادرست زندگی کردن با آنها صحبت کنید.
دوستان و خانواده دوستان فرزندان خود را بشناسید. ارتباط بین خانوادهها باعث میشود راحتتر بتوانید محیط امنی را برای فرزندان خود ایجاد کنید. والدین میتوانند به یکدیگر کمک کنند تا فعالیتهای فرزندان خود را بدون اینکه اجازه دهند آنها متوجه شوند، زیر نظر داشته باشند.
علائم هشداردهنده را درک کنید و بشناسید
تغییراتی که طی بلوغ در فرزندان شما روی میدهد تا حدودی طبیعی است اما تغییرات شدید و طولانی‌مدت که با تغییرات شخصیتی و رفتاری همراه باشد، خطرناک و هشداردهنده است. بعضی از این علائم هشداردهنده در پایین ذکرشده است:
• کاهش وزن شدید یا اضافه‌وزن بیش‌ازحد
• مشکلات خواب
• تغییرات شدید و سریع در شخصیت فردی
• تغییر ناگهانی دوستان
• فرار پی‌درپی از مدرسه
• افت نمرات
• صحبت درباره خودکشی
• علائم مصرف دخانیات، الکل یا مواد مخدر
• سرپیچی از قانون
هرگونه رفتار ناشایست نیز که بیش از ۶ هفته طول بکشد، نشان‌دهنده مشکلات نهفته روانی است. میتوانید انتظار تغییرات جزئی در رفتار فرزندان خود داشته باشید اما توجه داشته باشید نمرات فرزندان شما نباید به طور قابل‌توجهی افت کند و فردی که به طور عادی زندگی میکرده است نباید ناگهان گوشهگیر و منزوی شود. پزشک، مشاور، روانشناس یا روانپزشک به بهترین شکل میتوانند شما را راهنمایی کنند.
به حریم خصوصی فرزند خود احترام بگذارید
در طی بلوغ نوجوانان بیشتر از هر زمان دیگر به حریم خصوصی نیاز دارند. به فرزندان خود اجازه دهید حریم خصوصی داشته باشند اما مراقب باشید زیاد از خانواده فاصله نگیرند. ارتباط در این برهه از زمان بسیار مهم است. سعی کنید با کودکان درباره احساسات و رویدادهای این مدت صحبت کنید. ممکن است علاقهای به صحبت کردن با شما نداشته باشند. آنها را به صحبت کردن با برادر یا خواهر بزرگ‌تر ترغیب کنید تا بتوانند از تجربیات آنها استفاده کنند. در صورت لزوم آنها را نزد مشاور ببرید.
بسیاری از والدین نمیتوانند حریم خصوصی فرزندان را درک کنند. این والدین تصور میکنند هر کاری که فرزندانشان انجام میدهند به آنان نیز مربوط است؛ اما باید بدانند برای اینکه فرزندشان به بهترین شکل بزرگ شود تا حدی نیاز به حریم خصوصی دارد. بعد از مشاهده علائم هشداردهنده است که میتوانید به حریم خصوصی وارد شوید تا مشکل را به طور واقعی حل کنید. در غیر این صورت بهتر است که حریم خصوصی آنها حفظ شود.
به این معنی که اتاق نوجوان، تلفنهای او، ایمیلها و نوشتههای او حریم خصوصی او محسوب میشوند. شما هم نباید انتظار داشته باشید نوجوان طرز فکر و فعالیتهای خود را با شما در میان بگذارد. البته به دلیل امنیت بیشتر همیشه باید از مکانهایی که نوجوان شما به آنجا رفت‌وآمد دارد، زمان بازگشت به خانه، کارهایی که خارج از خانه انجام میدهد و افرادی که با آنها رفت‌وآمد دارد اطلاع داشته باشید، اما سعی نکنید که به جزئیات وارد شوید. همچنین نباید انتظار داشته باشید شما را نیز با خود همراه کند.
به نوجوانان اعتماد کنید. اجازه دهید که نوجوان متوجه شود به او اعتماد دارید؛ اما اگر این اعتماد از بین رفت، آزادی کمتری به فرزند خود بدهید تا اعتماد دوباره به وجود آید.
مطالبی را که فرزندانتان مطالعه میکنند و فیلمهایی را که تماشا میکنند به دقت زیر نظر داشته باشید
تلویزیون، مجلات، کتابها و اینترنت حجم عظیمی از اطلاعات را در اختیار فرزندان شما قرار میدهند. از اینکه وقت فرزندانتان را در استفاده از کامپیوتر و تلویزیون محدود کنید، هراس نداشته باشید. درباره افرادی که از طریق اینترنت با آنها ارتباط دارند یا مطالبی را که در رسانهها یاد میگیرند اطلاع کامل داشته باشید.
نباید به نوجوانان اجازه دهید به طور خصوصی و نامحدود از تلویزیون یا اینترنت استفاده کنند. این کارها باید به طور عمومی انجام شود. دسترسی به فناوری نیز باید در ساعتهای مشخص انجام شود تا نوجوانان ساعت خواب کافی و مشخص داشته باشند. استفاده از تلفن همراه و کامپیوتر در ساعات خواب و استراحت قابل‌قبول نیست.
قوانین مناسبی وضع کنید
خواب مناسب همانقدر که برای نوزادان لازم است برای نوجوانان نیز ضروری است. نوجوانان به ۸ تا ۹ ساعت خواب در شبانه‌روز نیاز دارند.
هرگز به نوجوان در حال رشد توهین نکنید. گاهی علاقهای به همراهی شما ندارند. به گذشته فکر کنید: وقتی شما هم نوجوان بودید گاهی اوقات تمایلی به همراهی والدین خود نداشتید.
آیا این اتفاقات پایان میپذیرد؟
هرچه کودکان به سن بزرگسالی نزدیکتر میشوند رفتارهای خاص نیز در آنها کمتر دیده میشود؛ تا درنهایت به افراد مسئول، مستقل و اجتماعی تبدیل شوند.
بنابراین شعار گروهی از والدین را درباره نوجوانان به یاد داشته باشید: ما به کمک هم بلوغ را پشت سر میگذاریم و سربلند از آن بیرون میآییم!
چگونه میتوان به نوجوانان کمک کرد تا تغییرات احساسی بلوغ را تحمل کنند
بلوغ زمان تلاش برای والدین و نوجوانان است. بلوغ زمانی است که نوجوانان تغییرات احساسی زیادی را تجربه میکنند. اگر والدین خود را برای آزمون و خطاهایی که فرزندان در طی بلوغ انجام میدهند آماده کرده باشند از این مرحله به سلامت بیرون میآیند. والدینی که آمادگی ندارند با تغییرات رفتاری ناگهانی در فرزندان روبه‌رو میشوند. در اینجا درباره مشکلات احساسی که نوجوانان در طی بلوغ تجربه میکنند و چگونگی کمک والدین به آنها برای پشت سر گذاشتن این مرحله صحبت میکنیم.
در طی دوران بلوغ پسرها و دخترها تغییرات احساسی مشابهی دارند. احساس آنها نسب به خودشان و دیگران به طور مدام در حال تغییر است. بیشتر اوقات دمدمی‌مزاج و حساس هستند. هم پسرها و هم دخترها نوسانات روحی زیادی را تجربه میکنند که قادر به کنترل آن نیستند. نوجوانان درباره تغییراتی که در بدنشان اتفاق میافتد آگاهی دارند. تغییرات سطح استروژن در دخترها باعث نوسانات روحی میشود و تغییرات سطح تستوسترون در پسرها این مشکل را به وجود میآورد. در طی این مدت تغییرات فیزیکی باعث میشود کودکان خجالتی و عصبی به نظر رسند. آنها نسبت به نگاه مردم و تصورات آنها نسبت به خودشان حساس میشوند.
نوجوانان در طی بلوغ بسیار آسیبپذیر میشوند. ممکن است خودخواهانه، متکبرانه یا بیادبانه رفتار کنند. به یاد داشته باشید نوجوان در این مرحله تلاش میکند که خود را قوی و توانا نشان دهد. حتی اگر فرزند شما اشتباهی مرتکب میشود او را در آغوش بگیرید و اجازه دهید متوجه شود علاقه زیادی به او دارید و به هیچ‌وجه او را تنها نمیگذارید. اگر نیاز به تلاش بیشتر باشد سعی کنید خود را به فرزندتان نزدیک کنید و در کنار او قرار بگیرید تا بتواند این مرحله را به راحتی پشت سر گذارد. درک و همدلی با نوجوانان در طی بلوغ باعث زیاد شدن عشق و احترام آنها نسبت به شما میشود.
