در این هفته همچنان پرده نازکی بین انگشتهای پا و دست جنین وجود دارد، مجرای تنفسی از گلو به سمت شاخههای ریه درحالرشد میرود. چشمهای جنین به طور کامل پلکها را پوشانده است و دنبالچه او در حال ناپدید شدن است. سلولهای عصبی مغز به رشد خود ادامه میدهند تا به یکدیگر وصل شوند و مسیرهای عصبی اولیه را تشکیل دهند. ممکن است جنسیت جنین فکر شما را خیلی به خود مشغول کرده باشد ولی اندامهای تناسلی وی هنوز به حدی رشد نکردهاند که بتوان جنسیت او را تشخیص داد. در حال حاضر اندازه کودک شما ۱/۶ سانتیمتر و تقریباً اندازه یک لوبیا قرمز است. جنین به طور ثابت در حال حرکت و چرخش است ولی این حرکات را احساس نمیکنید.
در این هفته شکم شما اندازه یک گریپفروت یا پرتقال بزرگ است و باید غذاهای بیشتری بخورید. همچنان حالت تهوع دارید، تقریباً ۷۰ تا ۸۰ درصد از زنان باردار در سه ماه اول بارداری خود حالت تهوع را تا حدی تجربه میکنند. سعی کنید برای جلوگیری از افت قند خون، هیچ وعده غذایی را حذف نکنید. بین وعدههای غذایی خود میانوعده مصرف کنید و غذاهایی مصرف کنید که هضم آنها راحت است. خود را فقط مجبور به خوردن غذاهای سالم نکنید.
ممکن است در اطرف لگن خاصره خود احساس سنگینی کنید. بعد از خوردن یک وعده غذایی سنگین و هنگام ادرار کردن این حالت بدتر میشود. هنوز هیچ نشانه ظاهری از بارداری در شما وجود ندارد و شکم شما مثل سابق صاف است. ممکن است احساس کنید که کمرتان کمی پهنتر از قبل شده است. هنوز زمان استفاده از لباسهای بارداری نرسیده است ولی باید از شلوارها و دامنهای راحتتری استفاده کنید.
در این هفته احساس خستگی بیشتری میکنید و تمایل به استراحت بیشتری دارید. تغییرات هورمونی در دوران بارداری باعث افزایش سطح پروژسترون و ایجاد خستگی میشوند. حالت تهوع و استفراغ انرژی را کاهش میدهند و ممکن است شبها برای خوابیدن با مشکل مواجه شوید. اگر هنگام خوابیدن حالت تهوع یا تکرر ادرار دارید، خوابیدن برای شما مشکلساز است.
برای رفع خستگی پیادهروی کنید. ۱۵ تا ۲۰ دقیقه پیادهروی روزانه در سه ماه اول بارداری احساس خستگی را کاهش میدهد. فقط با این روش میتوانید روز خود را بدون چرت زدن پشت سر بگذارید. از هفته هشتم کمردرد دارید. این وضعیت را قبلاً تجربه نکردهاید. معمولاً این کمر درد ناشی از فشار رحم روی ستون فقرات است. کمر درد موقتی است و تحت تأثیر افزایش هورمون است. ممکن است در این هفته متوجه نرم شدن نوک سینه خود نیز شوید. در چند هفته آینده سینههای شما بزرگ میشوند. افزایش سطح هورمون استروژن باعث بزرگ شدن سینهها و تغییر سایر بافتها برای شیردهی میشود. ممکن است سینهها در سراسر دوران بارداری رشد کنند. اگر فرزند اولتان است و سینههایتان به اندازه دو فنجان بزرگ شد اصلاً تعجب نکنید. بهتر است که سوتینهای بزرگتری بپوشید.
در این هفته مشکوک میشوید که آیا واقعاً باردار هستید یا خیر. صبور باشید. این هفته از هفتههای قبل مهمتر است چون جنین در این هفته بیشترین میزان رشد خود تا الان را تجربه میکند.
ممکن است نسبت به قبل کمی بیحوصله و زودرنج شوید. نوسانات خلقی و کمتحملی نسبت به سایر مواقع طبیعی است. مخصوصاً اگر تصمیم گرفتهاید که خبر بارداری را برای مدتی نزد خود نگه دارید این نوسانات روحی بیشتر میشود. در مورد انتخاب نام کودک و جنسیت او فکر کنید. با فکر کردن در مورد این مسائل لحظات آرامی را تجربه خواهید کرد.
پزشک چند آزمایش ژنتیکی و غربالگری تجویز میکند. برخی از آنها آزمایش خون ساده هستند ولی برخی دیگر پیچیدگی خاص خود را دارند. تمام آزمایشها اختیاری هستند. قبل از انجام آزمایش از پزشک در مورد نحوه انجام، خطرات و نتیجه آزمایش سؤال کنید. بسیاری از آزمایشهای حین بارداری بیشتر برای غربالگری هستند تا تشخیص. آزمایشهای غربالگری بعضی بیماریها را تشخیص میدهند، ولی فقط یک آزمایش تشخیصی میتواند مشکلات جنین را مشخص کند.
در زیر به آزمایشهای سه ماه اول اشاره شده است:
تست غربالگری جدید ترکیبی از اسکن گردن (با استفاده از سونوگرافی برای اندازهگیری فضای باز در بافت پشت گردن جنین در حال رشد) همراه با آزمایش خون برای اندازهگیری دو پروتئین است. اسکن بین هفته ۱۱ تا ۱۳ بارداری انجام میشود و آزمایش خون ممکن است همان موقع یا چند هفته قبل از آن انجام شود. غربالگری سه ماهه اول، اطلاعاتی در مورد احتمال وجود سندرم داون را در اختیار پزشکان قرار میدهد و اگر چنین در معرض خطرات بیشتری قرار گرفته باشد را نشان میدهد. این آزمایش تشخیصی نیست ولی خطری ندارد و میتواند در تصمیمگیری درباره انجام آزمایش تشخیصی تهاجمی مثل نمونهبرداری از پرزهای جفتی (CVS) یا آمنیوسنتز که احتمال سقط جنین را بالا میبرد به پزشکان کمک کند.
در این آزمایش از سلولهای جفت نمونهبرداری میشود و در آزمایشگاه از نظر ژنتیکی تجزیه و تحلیل میشود. CVS ناهنجاریهای کروموزومی و سایر اختلالات ژنتیکی جنین را مشخص میکند. این آزمایش در سه ماهه اول بارداری و معمولاً بین هفته ۱۱ و ۱۲ انجام میشود و جایگزین آزمایش تشخیصی ژنتیکی به نام آمنیوسنتز بین هفته ۱۶ تا ۲۰ است.
حاملگی موجب تغییر سریع اندامها میشود و سینه و شکم در هفتههای بعدی بزرگتر میشوند. قبلاً وقتی غذا میخوردید، غذا روی پاهایتان میریخت، اما از این به بعد غذا از سینه شما پایینتر نخواهد ریخت! همچنین با بزرگتر شدن جنین، خم شدن روی بشقاب برای شما سختتر خواهد شد.
خوردن میوه همیشه مفید است. این هدیههای شیرین طبیعت ویتامینهای مورد نیاز و سایر مواد مغذی بدن و جنین را تأمین میکنند و نقشی اساسی در خوشترکیبی شما دارند. میتوانید به جای استفاده از سبزیجات که حالت تهوع ایجاد میکنند، میوهجات تازه مصرف کنید. (مثلاً بجای خوردن کلم بروکلی میتوانید برگ زردآلو خشک مصرف کنید.)
• سینهها بزرگتر میشوند و حالت تهوع در این هفته نیز بیشتر میشود.
• در اوایل بارداری در عضلات شکم و رحم گرفتگی احساس میکنید.
• در این هفته سوءهاضمه، یبوست، نفخ دارید وسر دل میسوزد.
• به انواع بوها حساسیت پیدا میکنید.
• رویاها و افکار عجیب در سر دارید.
در این دوره از بارداری ویارهای عجیب و غریب دارید و به دنبال غذاهای و خوراکیهایی خاص هستید. گاهی پدیده جالبی رخ میدهد. زن باردار ویار به خوردن مواد غیرخوراکی میکند مثلاً اگر هوس خوردن قرص لباسشویی، زغالسنگ، موم و یا سیگار داشتید، اصلاً تعجب کنید! سعی کنید جایگزین خوراکی برای آنها پیدا کنید. برخی از زنان از نوشیدنیها و خوراکیهایی که قبلاً خوردهاند متنفر میشوند. این حالات کاملاً طبیعی است اصلاً نگران نشوید.