بارداری: هفته دهم
بارداری: هفته دهم
جنین چگونه رشد میکند
در این هفته جنین تقریباً اندازه یک خرما است و از فرق سر تا نوک پاها حدوداً ۲/۵ سانتیمتر است. ولی کمتر از ۸ گرم وزن دارد و حساسترین دوران رشد خود را پشت سر گذاشته است. در این هفته، رشد دوره‌ای جنینی آغاز می‌شود و اندام‌ها و اعضای جنین به سرعت رشد کرده و کاملتر میشوند.
جنین مایع آمنیوتیک را میبلعد و به شدت با پاهای خود به شکم مادر لگد میزند. اندامهای حیاتی جنین از جمله کبد، رودهها، مغز و ریه‌ها در جای اصلی خود قرار می‌گیرند و فعالیت فیزیکی خود را آغاز میکنند و در هفته و ماههای بعدی رشد، کاملتر میشوند.
اگر می‌توانستید داخل رحم خود را ببینید، می‌توانستید جزئیات دقیق ناخنهای کوچک انگشتان دست و پا (پرده بین انگشتان دیگر نیست) و رویش موی پرزمانند روی پوست را مشاهده کنید.
سایر مراحل رشد: جنین حالا میتواند دست و پاهای خود را خم کند. دستها از مچ خمشده و روی قلب در کنار یکدیگر قرار گرفته‌اند و پاها به حدی رشد کردهاند که در جلو بدن در کنار یکدیگر قرار گرفته‌اند. ستون فقرات او از زیر پوست نیمه شفافش دیده می‌شود و عصب نخاعی او از سمت نخاع شروع به شکلگیری میکند. پیشانی او به طور موقت به خاطر رشد مغز جلو آمده است و بالاتر از سر او قرار دارد که به اندازه نیمی از قد او است. از فرق سر تا کپل تقریباً ۳/۵ سانتیمتر است. رشد نوزاد طی سه هفته آینده سه برابر می‌شود و جنین تقریباً به ۷/۵ سانتیمتر خواهد رسید.
در معاینه بعدی میتوانید ضربان قلب سریع جنین را با استفاده از گوشی طبی داپلر، دستگاه سونوگرافی دستی بشنوید. بعضی زنان میگویند که صدای قلب جنین شبیه به صدای اسبهایی است که چهار نعل میدوند و شنیدن این صدا برای اولین بار بسیار هیجانانگیز است.
زندگی شما چگونه تغییر میکند
تغییرات جسمی
قبل از بارداری، رحم اندازه یک گلابی کوچک است. ولی در این هفته رحم اندازه یک گریپفروت بزرگ است. هنوز برای پوشیدن لباسهای بارداری آماده نیستید، ولی ممکن است لباسهای قبلی برای شما کوچک شده باشد و در آنها احساس راحتی نکنید و نیاز به استفاده از سوتین بزرگتری داشته باشید. شکم به خاطر اضافه وزن خفیف و نفخ بزرگ می‌شود. بسته به نوع اندامتان میتوانید فعالیتهای زیادی در دوران بارداری انجام دهید. پیادهروی و شنا گزینه‌های خوبی برای نه ماه بارداری هستند. ورزش عضلات را قویتر میکند و قدرت و استقامت را افزایش میدهد. این سه ویژگی به حمل وزن در دوران بارداری کمک میکند و شما را برای فشار جسمی زایمان آماده میکند و بعد از زایمان راحتتر به اندام سابق خود بازمیگردید. متأسفانه، هیچ شواهدی مبنی بر کم شدن درد با ورزش وجود ندارد. هر روز باید با حالت تهوع دستوپنجه نرم کنید. با وجود داشتن احساس گرسنگی نمیتوانید چیزی بخورید. سعی کنید صبحانه کاملی بخورید.
تغییرات عاطفی
ممکن است فکر کنید کمی خرافاتی شدهاید، سعی کنید بین رویا و واقعیت تعادل برقرار کنید. اکثر افراد تجربیاتی زیادی درباره بارداری و بچهداری دارند، از آنها سؤال بپرسید. در دوران بارداری خوابهای جدیدی میبینید. ممکن است این خوابها ترسناک و وحشتناک باشند یا هیچ احساسی ایجاد نکنند. از تجزیه و تحلیل خوابهای خود بپرهیزید. خواب مجموعهای از اطلاعات ناخودآگاه است و اطلاعات غیرضروری که در طی روز دریافت می‌کنید را از بین میبرد.
ممکن است کمی احساس خستگی و یکنواختی کنید. از نظر ظاهری هنوز بارداری شما مشخص نیست ولی به نظر میرسد که بار سنگینی حمل می‌کنید. به کارهای لذت‌بخش بپردازید. آرایشگاه رفتن و سفر میتواند شما را سرحال بیاورد.
۳ سؤال درباره عفونت حین بارداری
سؤال اول
درباره عفونتهای دستگاه ادراری در دوران بارداری چه می‌دانید؟
عفونتهای دستگاه ادراری (عفونت ادراری) یکی از شایعترین عفونتهای باکتری در حین بارداری است. این عفونت تا حدی به دلیل افزایش سطح پروژسترون است. هورمون دستگاه ادراری را شل میکند در نتیجه جریان ادرار کند می‌شود و زمان بیشتری برای رشد باکتری‌ها در اختیار آنها قرار می‌گیرد. در هفتههای بعد عوامل دیگری نیز تأثیرگذار هستند.
عفونت زمانی اتفاق میافتد که باکتریهای روده از مقعد به مجرای ادرار میروند و در آنجا چند برابر میشوند. گاهی اوقات باعث ایجاد عفونت مثانه که التهاب مثانه نامیده می‌شود، نیز میگردد. علائم عفونت مثانه عبارتند از درد، ناراحتی یا سوزش هنگام دفع ادرار، تکرر ادرار و ناراحتی لگن یا درد قسمت تحتانی شکم. ممکن است ادرار کف‌مانند شود و بوی بدی دهد.
اگر فکر می‌کنید دچار عفونت مثانه شدهاید به پزشک مراجعه کنید. در صورت عدم درمان، این عفونت ممکن است منجر به عفونت کلیه شود و به طور جدی بیمار کند و احتمال زایمان زودرس را نیز افزایش میدهد. در صورت ابتلا به التهاب مثانه، پزشک آنتیبیوتیکهایی تجویز میکند که مصرف آنها در دوران بارداری بیخطر است و از مشکلات بعدی جلوگیری میکند. احتمالاً مصرف آنتیبیوتیکها در عرض چند روز عفونت را از بین می‌برند اما به یاد داشته باشید برای از بین بردن تمام باکتری‌ها باید دوره درمانی را کامل کنید. گاهی باکتری‌ها در دستگاه ادراری چند برابر میشوند و هیچ علائمی بروز نمیدهند. به همین دلیل پزشک معمولاً نمونه ادرار اولین معاینه بارداری را به آزمایشگاه میفرستد. برای درمان باید از آنتیبیوتیک استفاده کنید.
سؤال دوم
درباره واژینوز باکتریال در دوران بارداری چه می‌دانید؟
واژینوز باکتریال عفونت دستگاه تناسلی است که با رشد بیشازحد باکتریهایی که به تعداد کمی در مهبل زندگی میکنند به وجود میآید. ممکن است علائم این عفونت را نداشته باشید. علائم این عفونت دیدن ترشحات شیری‌رنگ، سفید یا خاکستری با بوی بد یا بوی ماهی است که بعد رابطه جنسی بیشتر میشوند. در ناحیه واژن خود احساس سوزش یا خارش نیز می‌کنید ولی نیمی از زنان هیچ علائمی ندارند.
این عفونت خطر زایمان زودرس و پارگی زودرس غشاء آمنیوتیک اطراف کودک را افزایش میدهد. اگر علائم این عفونت را دارید، پزشک وجود عفونت را بررسی میکند و در صورت مثبت بودن آزمایش، آنتیبیوتیک تجویز میکند. اگر احتمال خطر وجود نداشته باشد یا علائم خاصی نداشته باشید، پزشک این بررسیها را انجام نمیدهد.
سؤال سوم
درباره کاندیدیازیس در دوران بارداری چه می‌دانید؟
کاندیدیازیس عفونت واژنی رایجی است که احتمال ابتلا به آنها در دوران بارداری افزایش مییابد. این عفونت با قارچهای میکروسکوپی از خانواده کاندیدا به وجود میآید. این قارچها در واژن یک سوم از زنان وجود دارد و فقط زمانی که رشد آنها سریع می‌شود، مشکل‌ساز می‌شود. آنها قارچهای دیگر و موجودات میکروسکوپی را از بین می‌برند. افزایش سطح استروژن در طی بارداری باعث افزایش تولید گلیکوژن در واژن می‌شود و رشد قارچها را راحتتر میکند. برخی از محققان بر این باورند که استروژن تأثیر مستقیمی روی قارچها دارد و باعث رشد سریعتر آنها می‌شود تا بهتر به دیواره رحم بچسبند.
کاندیدیازیس به جنین در حال رشد صدمه نمیزند. اگر در هنگام زایمان عفونت داشته باشید، احتمال تماس نوزاد با این عفونت از طریق مجرای زایمان وجود دارد. این قارچ باعث ایجاد عفونت شایعی به نام برفک می‌شود که با تکههای سفیدرنگ در دهان کودک تشخیص داده می‌شود. برفک مشکلی جدی نیست و در نوزادان سالم به راحتی درمان می‌شود.
فعالیتهای این هفته
لباسهای زیر جدید بخرید. اگر سینهتان درد میکند از سوتینی پنبهای استفاده کنید. سوتینهای بارداری گزینه مناسبی هستند، چند مدل از آنها را امتحان کنید. ممکن است سینه یک یا دو سایز بزرگ‌تر شود، مخصوصاً اگر اولین حاملگی‌تان باشد. فروشندگان میتوانند در انتخاب سوتین به شما کمک کنند.
در این هفته پزشک سونوگرافی کاملی انجام میدهد. شما شکل‌گرفتن کامل جنین را مشاهده خواهید کرد اگرچه جنین هنوز بسیار کوچک است. در این سونوگرافی مدت زمان دقیق بارداری مشخص می‌شود. ممکن است برای پاسخ به سؤالات پزشک در مورد سابقه پزشکی شما و همسرتان وقتی تنظیم گردد. شاید پزشک از شما بخواهد که آزمایش غربالگری انجام دهید در این آزمایش برای بررسی موارد زیر از شما خون گرفته می‌شود:
• هموگلوبین و سطح پلاکت
• گروه خونی
• وضعیت سرخجه
• عفونت با هپاتیت B
• سیفلیس
• اچ آی وی
• تالاسمی
نکات بارداری: یبوست
یبوست در سه ماهه اول بارداری رایج است. چه کاری برای مقابله با آن میتوانید انجام دهید؟ غذاهایی مثل نان تصفیهشده، غلات، حبوبات، پاستا و برنج مصرف کنید، این غذاها مسهل هستند. فیبر مصرف کنید. غلات سبوسدار (خصوصاً غلات غنیشده با فیبر)، میوههای تازه (مثل کیوی)، میوههای خشکشده (مثل آلو، زردآلو، هلو، گلابی، سیب)، سبزیجات خام یا کم پختهشده و آجیل و دانههای روغنی و همچنین مایعات فراوان و آب‌میوه طبیعی مصرف کنید. به یاد داشته باشید که داشتن تحرک برای درمان این بیماری مفید است. اگر بعد از چند روز بهتر نشدید به پزشک مراجعه کنید. نباید بدون نسخه پزشک هیچ دارویی مصرف کنید.
علائم بارداری در هفته دهم
• در ناحیه شکم خود احساس درد می‌کنید چون جنین به اندام‌ها، رگها، عضلات و رباطها فشار میآورد.
• احتمالاً هنوز حالت تهوع دارید.
• احساس خستگی می‌کنید چون نه تنها جنین باعث خستگی شما می‌شود بلکه خوابهای آشفته در طی روز باعث ایجاد کمبود خواب می‌شود.
• ترشحات واژنی افزایش مییابد.
• با بزرگ‌تر شدن شکم، تغییرات واقعی در اندام‌ها ایجاد میشوند.
• رگها به وضوح قابل‌مشاهده هستند چون خون مورد نیاز جنین را حمل میکنند.
