تلقیح داخل رحمی
تلقیح داخل رحمی
در صورت بچه‌دار نشدن به پزشک مراجعه کنید. پزشک سؤالات متداول را می‌پرسد و معاینات و آزمایش‌های لازم را انجام می‌دهد و سپس درمان مناسب را برای شما انتخاب می‌کند. یکی از این درمان‌ها تلقیح مصنوعی است. تلقیح مصنوعی روشی برای کمک به درمان انواع خاصی از ناباروری در مردان و زنان است. در این روش، اسپرم به طور مستقیم در گردن رحمی زن، لوله‌های رحمی یا رحم قرار می‌گیرد و بدین ترتیب مسیر حرکت اسپرم کوتاه‌تر می‌شود و موانع احتمالی را دور می‌زند. تلقیح داخل رحمی (IUI) که در حین آن اسپرم داخل رحم قرار می‌گیرد، رایج‌ترین نوع تلقیح مصنوعی است. این روش درمانی بسیار ساده است و عوارض جانبی کمی دارد به همین دلیل پزشک ممکن است این روش را به عنوان درمان اولیه ناباروری توصیه کند.
موارد انجام تلقیح داخل رحمی
تلقیح داخل رحمی برای بسیاری از مشکلات باروری انجام می‌شود. بعضی از این مشکلات را در زیر آورده‌ایم:
• ناباروری بدون علت
• مشکلات تخمک‌گذاری زن
• ناتوانی یا انزال زودرس مرد
• تعداد اسپرم خیلی کم یا ناتوانی اسپرم در حرکت به سمت گردن رحمی
• آندومتریوز خفیف یا سایر اختلالات اعضای تناسلی
• ناپذیرا بودن مخاط گردن رحمی و ممانعت از حرکت اسپرم
نحوه انجام تلقیح داخل رحمی
برای زنان
در صورت استفاده نکردن از داروهای باروری، تلقیح داخل رحمی (IUI) بین روز ۱۲ و ۱۶ دوره عادت ماهیانه (روز اول این دوره اولین روز قاعدگی در نظر گرفته می‌شود) انجام می‌شود. برای تشخیص زمان دقیق تخمک‌گذاری، آزمایش خون یا ادرار انجام می‌دهند. برای تشخیص نوسان هورمونی که نشانه نزدیکی زمان تخمک‌گذاری است می‌توانید از کیت تشخیص تخمک‌گذاری استفاده کنید.
در صورتی که از داروهای باروری برای تحریک تخمک‌گذاری استفاده می‌کنید، سونوگرافی واژنی را برای پیگیری رشد تخمک‌ها انجام می‌دهند و به محض اینکه تخمک بالغ شد تزریق هورمونی برای تحریک به آزاد شدن آن تجویز می‌کنند.
اسپرم را ۳۶ تا ۴۰ ساعت بعد در بدن قرار می‌دهند. برای انجام آن دکتر ابتدا اسپوکولوم (وسیله‌ای خاص که دیواره‌های رحم را از هم جدا می‌کند) را در واژن قرار می‌دهد (مانند آزمایش پاپ اسمیر برای گردن رحم) و سپس لوله باریک انعطاف‌پذیری را از طریق گردن رحمی در رحم می‌گذارد. در نهایت اسپرم باکیفیت را انتخاب می‌کنند و از طریق این لوله در رحم قرار می‌دهند.
کل این روند فقط در مدت چند دقیقه انجام می‌شود و معمولاً هیچ دردی ندارد؛ ولی بعضی زنان در حین انجام این درمان دردی موقت، مانند درد قاعدگی را تجربه می‌کنند و پس از آن کمی خونریزی دارند.
پس از پایان درمان پزشک از شما می‌خواهد که برای ۱۵ تا ۴۵ دقیقه بخوابید تا اسپرم شانس بیشتری برای حرکت داشته باشد. پس از این مدت، می‌توانید فعالیت‌های روزانه خود را از سر بگیرید.
برای مردان
مردان در روز انجام درمان باید نمونه منی خود را تهیه کنند. گاهی می‌توانید این کار را در منزل انجام دهید و در مدت یک ساعت آن را به آزمایشگاه تحویل دهید. پس از تحویل نمونه، پزشک اسپرم را طی روندی خاص می‌شوید تا مایعات اطراف آن از بین برود. این شستشو احتمال باروری را افزایش می‌دهد و مواد شیمیایی منی را که ممکن است زن را اذیت کند، از بین می‌برد؛ سپس مواد شیمیایی بی‌ضرری را برای جدا کردن اسپرم‌های پرتحرک اضافه می‌کنند و اسپرم‌های پرتحرک را با دستگاهی مخصوص جدا می‌کنند. درنهایت، این اسپرم‌ها را در لوله‌ای باریک و انعطاف‌پذیر قرار می‌دهند و وارد رحم می‌کنند.
میزان موفقیت تلقیح مصنوعی متفاوت است. عوامل متفاوتی بر موفقیت تأثیر دارد، بعضی از این عوامل را در زیر آورده‌ایم:
• سن بالای زن
• کیفیت پایین تخمک
• کیفیت پایین اسپرم
• آسیب شدید به لوله رحمی (معمولاً براثر عفونت مزمن)
• انسداد لوله رحمی (IUI معمولاً در این صورت جواب نمی‌دهد)
آزمایش‌ها و معاینات پیش از انجام روند
پیش از شروع روند IUI، پزشک یا متخصصان مرکز باروری با انجام آزمایش‌هایی از سلامت اندام‌های تولید مثل شما اطمینان می‌یابند. آزمایش‌هایی که انجام می‌شوند از این قرارند:
برای زنان
• آزمایش هورمونی کامل: بین روز دوم تا چهارم قاعدگی برای ارزیابی عدم تعادل هورمونی
• آزمایش‌های خون: برای تشخیص زمان تخمک‌گذاری
• سونوگرافی: برای مشاهده رحم و تخمدان
• فولیکول: انجام دوره‌ای سونوگرافی برای دنبال کردن رشد فولیکول و رشد تخمک
• هیستروسالپینگوگرافی: تصاویر اشعه ایکس برای بررسی لوله رحمی
• لاپاراسکوپی: عملی که طی آن رنگی را به داخل گردن رحمی تزریق می‌کنند و با استفاده از نوعی تلسکوپ (لاپاراسکوپ) که دوربین کوچکی به آن متصل است لگن خاصره را برای انسداد لوله‌ها بررسی می‌کنند.
• هیستروسکوپی: تلسکوپی که دوربین کوچکی به آن متصل است و از آن برای مشاهد رحم استفاده می‌کنند تا بیماری‌هایی مانند فیبروئیدها یا پولیپ‌ها را بررسی کنند.
• نمونه‌برداری از بافت دیواره آندومتریوم رحم
برای مردان
• بررسی منی: برای تشخیص تعداد و کیفیت اسپرم.
• آزمایش آنتی‌بادی اسپرم: برای بررسی مولکول‌های پروتئینی که مانع اسپرم برای بارور کردن تخمک می‌شوند.
خطرات
انجام خود تلقیح داخل رحمی معمولاً آسان است. این روش بدون درد است؛ اگرچه ممکن است دردهای خفیفی شبیه به دردهای قاعدگی احساس کنید. با این وجود، خطرات این نوع درمان، به داروهای باروری تجویزشده مربوط است، ممکن است به این داروها واکنش نشان دهید.
با مصرف داروهای باروری برای تحریک تخمک‌گذاری و انجام تلقیح داخل رحمی، احتمال چندقلوزایی افزایش می‌یابد (بارداری بیش از یک جنین). چندقلوزایی برای مادر و جنین بسیار خطرناک است. سونوگرافی پیش از تخمک‌گذاری نیز بدین دلیل انجام می‌شود که اگر بیشتر از دو فولیکول تخمک بالغ وجود داشته باشد، انجام دوره متوقف شود.
در صورتی که تلقیح با مصرف داروهای باروری همراه شود، احتمال کمی برای ابتلا به سندرم تحریک بیش از حد تخمدان وجود دارد.
انجام این روند درمانی کمی خطر عفونت نیز در پی دارد.
متخصص باروری پیش از انجام روند، باید همه خطرات احتمالی را برای شما بازگو کند.
سایر موارد
روش درمانی تلقیح داخل رحمی روندی آسان و کم هزینه است و نیازی به بیهوشی و جراحی ندارد، با این وجود بهتر است که پیش از انجام آن همه موارد را در نظر گرفت. انجام این روند با اسپرم اهدایی نیز امکان‌پذیر است و به مردانی که ناباروری وخیم دارند، نیز امکان پدر شدن می‌دهد. با این حال، انجام این روش همیشه موفقیت‌آمیز نیست. گاهی بعضی زوج‌ها با انجام این روش باردار می‌شوند در حالی که سایرین هرگز با استفاده از این شیوه باردار نمی‌شوند. پزشک گاهی انجام تلقیح داخل رحمی را حداقل سه تا شش بار با استفاده از هورمون‌های تزریقی پیش از انجام سایر درمان‌های پرهزینه‌تر و پردردسرتر توصیه می‌کند.
پیش از انجام درمان هزینه‌ها را بررسی کنید. هزینه‌ها معمولاً در هر مرکز باروری متفاوت است و به خدمات ارائه‌شده بستگی دارند. این خدمات شامل هزینه هورمون‌ها و سایر داروهای مورد نیاز و همینطور هزینه شستشوی اسپرم می‌شود. در صورت استفاده از اسپرم اهدایی هزینه‌ای اضافی برای تعداد اسپرم مورد نیاز در نظر بگیرید.
