برای حفظ سلامتی نوزاد، باید واکسنهای خاصی در سن مناسب به او تزریق شوند. تماشای واکسنزدن نوزاد برای تمام والدین ناخوشایند است، ولی برنامه واکسیناسیون به منظور پیشگیری از بیماریهای خطرناک است. بیماریهای خطرناکی مثل فلج اطفال در گذشته شایع بودهاند، ولی امروزه این بیماریها به لطف استفاده از واکسن کاملاً کنترل شده است. هر کشور براساس سطح ایمنی و شیوع بیماریهای خطرناک در آن منطقه، واکسنهای مناسبی را برای نوزادان در نظر میگیرد.
واکسنها از ویروس یا میکروب تضعیفشده بیماری ساخته شده است. در نتیجه تزریق واکسن، سیستم ایمنی بدن تحریک میشود و پادتن (آنتیبادی) مناسب ویروس یا واکسن را تولید میکند. این پادتن در بدن نوزاد باقی میماند و اگر کودک به بیماری دچار شود، سیستم ایمنی بدن از کودک در برابر آن بیماری محافظت میکند.
در ایران هر کودک یک کارت واکسن دارد که مراکز بهداشت تمام موارد مربوط به واکسن و رشد نوزاد را در آن یادداشت میکنند. اگر کودک شما کارت واکسن ندارد، در اولین فرصت به مراکز بهداشت محل زندگی خود مراجعه کنید تا برای حفظ سلامت او کارت واکسن بگیرید.
در زیر به برخی از واکسنهایی که در ایران زده میشود، اشاره شده است:
در واقع این واکسن همان واکسن سل است که به صورت زیر جلدی در ناحیه بازو زده میشود. بهترین زمان ممکن برای تزریق این واکسن بعد از تولد است و تا ۲ ماهگی فرصت دارد. در اکثر مواقع جای این واکسن میماند. اما نگران نباشید چون این شرایط کاملاً طبیعی است.
فلج اطفال یک بیماری بسیار خطرناک است که ممکن است عضلات بدن نوزاد را برای همیشه فلج کند. این قطره به صورت خوراکی در بدو تولد به نوزادان داده میشود.
این بیماری از راه خون از شخصی به شخص دیگری منتقل میشود. با شیوع این بیماری در سالهای اخیر، این واکسن نیز بعد از تولد به نوزادان تزریق میشود. عوارض این واکسن محدود است و ممکن است ناحیه تزریق واکسن کمی قرمز و ملتهب شود.
این واکسن برای جلوگیری از بیماری سیاهسرفه، دیفتری، کزاز ساخته شده است. بعد از تزریق این واکسن ممکن است نوزاد تا چند روز تب کند و بیقرار شود. در این صورت میتوانید از پاشويه و استامينوفن استفاده کنید. اگر تب نوزاد خیلی شدید شد و تشنج کرد، حتماً در نوبت بعدی واکسن متذکر شوید تا از واکسن دوگانه استفاده شود. زمان مناسب تزریق این واکسن در دوماهگی است.
این واکسن دارای دیفتری و کزاز است.
این واکسن برای پیشگیری از بیماری سرخک، سرخجه و اوریون است. این بیماریها به طورکلی خطرناک نیستند، ولی برای زنان باردار خطرناک هستند و ممکن است منجر به ناقصشدن جنین شوند. زمان مناسب برای تزریق این واکسن معمولاً در ۱۲ ماهگی نوزاد است.
تاکنون عوارض زیادی برای واکسنها گزارش شده است که یکی از مهمترین آن تورم، قرمزی، درد و حساسیت بعد از تزریق است و گاهی اوقات این علائم با تب نیز همراه هستند.اکثر این علائم در ۲۴ ساعت اول بعد از تزریق ایجاد میشوند. باید توجه داشته باشید که برخی از این عوارض در برخی از کودکان شدیدتر است. نگران نباشید تمام این علائم به مرور زمان از بین میروند. شما باید گریه و بیقراریهای نوزاد را چند روز اول بعد از تزریق واکسن تحمل کنید.
در صورت وجود موارد زیر واکسیناسیون باید زیر نظر پزشک متخصص انجام شود: